Κάτω Στενή

Το 1790 οι κάτοικοι της περιοχής Σκουντέρι, εγκαταστάθηκαν στην Πάνω Στενή. Μετά την απελευθέρωση άρχισαν να εγκαθίστανται μόνιμα πλέον πολλοί στην Κάτω Στενή, για να είναι κοντά στις καλλιέργειές τους. Πρώτη γειτονιά που φτιάχτηκε ήταν του Αγίου Αθανασίου όπου εκεί γινόταν το παζάρι και έφτιαξαν και το σχολείο. Αργότερα δημιουργήθηκε και η γειτονιά του Αγίου Ταξιάρχη από την ομώνυμη εκκλησία που ήταν για πολλά χρόνια το κοιμητήριο του χωριού. Σε αυτή την γειτονιά μεταφέρθηκε και το σχολείο.

Κάτω Στενή-Καμπιά

Στ(α) Αντρίτσα το Κοτρόνι: Αριστερά καθώς οδηγούμε στο δρόμο προς τα Καμπιά. Πεντακόσια περίπου μέτρα πάνω απ' το σπίτι του Αθανασίου Σιμιτζή. Το επίθετο «Ανδρίτσας» είναι από τα επίθετα της Στενής τα οποία έχουν χαθεί τουλάχιστον στο χωριό. Το επίθετο αναφέρεται στο Χρονικό της Στενής.

Στ(ου)ς Αγίους (Τσαϊούς): Έτσι ονομάστηκε απ' τους κατοίκους του χωριού η περιοχή που συναντάμε δεξιά του δρόμου που οδηγεί στα Καμπιά. Η ονομασία αυτή οφείλεται στα παλιά χαλάσματα που υπάρχουν στην τοποθεσία. Θεωρίες για το συγκεκριμένο μέρος έχουν διατυπωθεί πάρα πολλές. Την θεωρία ότι στο συγκεκριμένο σημείο ήταν ναός του Απόλλωνα και κέντρο της αρχαίας Οιχαλίας, την διατύπωσε πρώτος Βέλγος αρχαιολόγος και είναι καταγεγραμμένο στο «Χρονικό της Στενής». Κάποια άλλη θεωρία μιλάει για μεταγενέστερο χριστιανικό ναό των Αγίων Πάντων. Το σίγουρο είναι ότι η καταστροφή που έγινε στο μέρος από το άνοιγμα του δρόμου και το χτίσιμο των γύρω κτιρίων με πέτρες που έπαιρναν από εκεί, είναι μεγάλη. Όλες αυτές οι θεωρίες που έχουν διατυπωθεί κατά καιρός θα αποκτήσουν βάση μόνο αν ασχοληθεί με την περιοχή η αρχαιολογική σκαπάνη. Θεωρείται από τα στοιχειωμένα μέρη της περιοχής και οι ιστορίες που λένε ακόμα και σήμερα για ξωτικά, πνεύματα και διάφορα περίεργα περιστατικά που έγιναν εκεί είναι πάρα πολλές. Η περιοχή έχει όλα εκείνα τα γνωρίσματα που έχουν κι άλλα μέρη με παρόμοια φήμη. Είναι ρεματιά, το θρόισμα των δένδρων δημιουργεί περίεργους θορύβους, και υπάρχουν ερείπια άγνωστης εποχής και χρησιμότητας.

Λυκοπρί: Απέναντι απ' την περιοχή Τσαγιούς, πέρα απ' το δρόμο προς τα Καμπιά. Απ' την περιοχή περνά κανάλι. Επίσης υπάρχει και σπηλιά. Άγνωστο γιατί πηρέ αυτή την ονομασία. Αυτό που μας φαίνεται πιο πιθανό είναι ότι πρόκειται για φωλιά λύκου.

Κάτω Στενή-Βούνοι

Βοτανιού: Η περιοχή αυτή βρίσκεται αριστερά και δεξιά του δρόμου που οδηγεί από την Κ. Στενή στους Βούνους και καλύπτει την απόσταση από τα τελευταία σπίτια του χωριού μέχρι την κορδέλα του Αργύρη Καμαριώτη.

Τ(oυ) Καλουργού ο μύλος: Βρίσκεται κάτω από την περιοχή Βοτανιού και δεξιά του ποταμού Κ. Στενής-Βούνων. Στην περιοχή υπήρχε μύλος του μοναστηριού του Αγίου Δημητρίου. Παράφραση της λέξης Καλογερικού.

Τ(ου) Τσιγκαράκ(η) ο Μύλος: Ο Μύλος κάτω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης και αριστερά του ποταμού.

Κάμπος: Εδαφωνυμικό τοπωνύμιο. Βρίσκεται ανάμεσα στην Κ. Στενή και τους Βούνους. Δεξιά και αριστερά του κεντρικού δρόμου. Έχει μήκος ένα περίπου χιλιόμετρο και πλάτος πεντακόσια μέτρα. Για τους κατοίκους της Κ. Στενής είναι το μεγαλύτερο ίσωμα.

Μεγάλο Κοτρόνι: (εδαφωνυμικό) Η περιοχή αυτή βρίσκεται μέσα στον Κάμπο. Πηρέ τ' όνομα της απ' τη μεγάλη πέτρα που βρίσκεται αριστερά του κεντρικού δρόμου.

Μύλος Τόμπλα: Τον συναντάμε τριακόσια μέτρα μετά το Μύλο του Τσιγκαράκη και δεξιά του ποταμού. Έκλεισε νωρίτερα απ' τους άλλους μύλους.

Αλαφόκαμπος: Η περιοχή αυτή βρίσκεται μέσα στον Κάμπο, δεξιά του κεντρικού δρόμου. Είναι αρκετά γνωστή στους κατοίκους του χωριού καθώς εκεί παλιότερα μάζευαν θρούμπι.

Μύλος Σταματάρας: Δεξιά του ποταμού και τριακόσια μέτρα μετά το Μύλο του Τόμπλα. Σταμάτησε τελευταίος τη λειτουργία του το1967. Επί τουρκοκρατίας ονομαζόταν Μύλος του Μπολόλια.

Κάργα Καλύβι: (ανθρωπωνυμικό) Η περιοχή αυτή βρίσκεται ανάμεσα στον παράλληλο χωματόδρομο του κεντρικού δρόμου και το Μύλο της Σταματάρας. Διασώζονται υπολείμματα από το πέτρινο χτίσμα και το καλύβι.

Καναλάκια: (εδαφωνυμικό) Η περιοχή διακόσια μέτρα πάνω απ' του Κάργα το Καλύβι.

Μαντάν(ι) του Παρέα: Βρίσκεται δίπλα από το Μύλο της Στοματάρας. Νεροτριβή που παλιότερα γινόταν το χτύπημα των ρούχων για πυκνότητα.

Περιοχή Θυμάρια

Θυμάρια: (φυτωνυμικό) Περιοχή πάνω στο δρόμο που πάει απ΄την Κάτω Στενή στον Πούρνο. Οφείλει το όνομα της στη μεγάλη ποσότητα του ομωνύμου φυτού που συναντάμε στην τοποθεσία αυτή. Στη γύρω περιοχή έχουν οι κάτοικοι της Στενής τα χωράφια με τις ελιές τους.

Μπαλατζά: (ανθρωπωνυμικό) Έτσι ονομάζεται η περιοχή πέρα απ' τα Θυμάρια η οποία συνορεύει με τις περιοχές που ανήκουν στο Δ.Δ. Πούρνου.

Κοκορέτσα: Η περιοχή αυτή βρίσκεται κάτω απ' τα Θυμάρια. Κοκορέτσα: Αγριοφυστικιά, την ονομάζουν έτσι από το σχήμα του κόκκινου καρπού της.

Μπαχούνες: Έτσι ονομάζουν οι κάτοικοι την τοποθεσία ανάμεσα στις περιοχές Θυμάρια και Μπαλατζά, η οποία συνορεύει με το ποτάμι. Πήρε αυτό το όνομα γιατί η περιοχή βρίσκεται ανάμεσα σε δυο βουνά με αποτέλεσμα να μην την παίρνει ο άνεμος. Οι κάτοικοι ονομάζουν μπαχούνα τη ζέστη.

Στα Σπίτια: Περιοχή κοντά στα Θυμάρια. Ονομάζεται έτσι επειδή παλιότερα υπήρχαν εκεί μαντριά και μάλλον αρκετές φορές οι βοσκοί ζούσαν σ' αυτά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Άλλη μια εκδοχή λέει ότι πηρέ αυτό το όνομα από οικισμό που υπήρχε κάποτε.

Κεραμιδαριά (τα): Τοποθεσία ανάμεσα στις Κληματαριές και τις Μπαχούνες. Επίσης η περιοχή διασχίζεται από ποτάμι. Οι κάτοικοι ονόμασαν έτσι την περιοχή καθώς εκεί παλιότερα όταν όργωναν έβρισκαν συνεχώς κεραμίδια πράγμα που σημαίνει την ύπαρξη οικισμού.

Στ(ου) Φονιά: Εκατό μέτρα κάτω από την περιοχή Παλιάλωνα προς τα Θυμάρια. Οι κάτοικοι της έδωσαν αυτό το όνομα καθώς σε εκείνο το σημείο μια Στενιώτισσα είχε σκοτωθεί από κεραυνό.

Καράπες: Η περιοχή κάτω και δεξιά από την περιοχή Φονιά.

Βαθερή: (εδαφωνυμικό): Συναντάμε αυτή την περιοχή λίγο κάτω απ' τα Κεραμιδαριά. Οφείλει αυτό το όνομα στο βαθούλωμα της περιοχής.

Διχαλόρεμα: (εδαφωνυμικό) Βρίσκεται πάνω στο δρόμο που οδηγεί απ' την περιοχή των Θυμαριών στα Καμπιά. Το κανάλι που διασχίζει την τοποθεσία χωρίζεται στα δυο σχηματίζοντας διχάλα και το γεγονός αυτό έδωσε το όνομα στην τοποθεσία.

Περιοχή «Σκουντέρι»

Σκουντέρι: Έτσι ονομάζεται η περιοχή που βρίσκεται οχτώ περίπου χιλιόμετρα νότια του σημερινού χωριού της Στενής. Μαζί με την Α. Στενή και την Κ. Στενή αποτελούν το Δ.Δ Στενής την πρωτεύουσα του πρώην Δήμου Διρφύων. Οφείλει το όνομα της σε Τούρκο αγά της περιοχής κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Πιθανότατα να καταγόταν ή απ' το Σκουτάρι της Μ. Ασίας (Χρυσόπολη) ή από το Σκουτάρι της Αλβανίας(Σκόδρα). Η λέξη αλλοιώθηκε με τον καιρό. Στην αρχή έγινε Σκουτέρι και μετά Σκουντέρι δίνοντας και το όνομα στην περιοχή. Ο αγροτικός οικισμός που τώρα είναι εγκαταλειμμένος κάποτε έσφιζε από ζωή. Όλοι οι Στενιώτες είχαν από μια αγροικία για να είναι κοντά στις καλλιέργειες τους. Τέσσερα καφενεία κι ένα λιοτρίβι που διασώζονται τα μηχανήματα του, υπήρχαν κάποτε στον οικισμό. Η περιοχή έγινε αγορά από τους τούρκους και την μοιράστηκαν οι Στενιώτες. Παρά το ότι ο οικισμός θεωρείται ότι δημιουργήθηκε μετά την απελευθέρωση μια γειτονιά ονομάζεται τα Βενετσιάνικα σπίτια. 

Πύργος: Πολλοί κάτοικοι ονομάζουν έτσι την περιοχή του Σκουντερίου. Στην πραγματικότητα όμως είναι μια τοποθεσία μέσα σ' αυτό. Οφείλει τ' όνομα του στον πύργο που χτίστηκε επί Φραγκοκρατίας στο ψηλότερο λόφο της περιοχής. Είναι ένας απ' τους πολλούς πύργους που έκτισαν οι κατακτητές στην Εύβοια για καλύτερη επίβλεψη του νησιού. Σήμερα στην περιοχή εκτός απ' τα χαλάσματα του Πύργου υπάρχουν και τρία εξωκλήσια. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, η Ζωοδόχος Πηγή και ο Άγιος Χαράλαμπος. 

Παλιοχώρι: Βρίσκεται στην δυτική πλευρά του λόφου πάνω στον οποίο είναι χτισμένος ο Πύργος. Εκεί ζούσαν οι κάτοικοι πριν μετακομίσουν στο σημερινό χωριό.

Γρέματα: Έτσι ονομάζουν αλλιώς οι κάτοικοι την περιοχή του Πύργου. Πιθανώς πήρε την ονομασία από τα γρέζια.

Αγιαννάκης: (ναωνυμικό) Η εκκλησία του Αϊ-Γιάννη που βρίσκεται στο παλιοχώρι. Λειτουργείται μέχρι σήμερα.

Μεγάλο Χωράφι: (εδαφωνυμικό) Η περιοχή πριν τον Αγιαννάκη. Το όνομα της περιοχής οφείλεται στην πεδιάδα του σημείου.

Μεγάλη Αγκορτζά: (φυτωνυμικό) H περιοχή αυτή βρίσκεται ανατολικά του Πύργου. Πηρέ το όνομα αυτό από άγρια αχλαδιά η οποία έχει πλέον κοπεί, απλά διατηρείται το όνομα .

Σταυρέτσα: (ανθρωπονυμικό) Βρίσκεται πάνω από τη Μεγάλη Αγκορτζά. Στην περιοχή αυτή βρίσκονται τα Καρουτζέικα χωράφια.

Άγιο-Νικόλας: (ναωνυμικό) Περιοχή βορειοανατολικά του Παλιοχωρίου η οποία πηρέ το όνομα απ' το ομώνυμο εκκλησάκι. Παλιότερα αποτελούσε χωριό. Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν ερείπια από το εκκλησάκι καθώς και ναός που χτίστηκε εκεί τα τελευταία χρόνια. Αναφέρεται στο διήγημα του Νικόλαου Αντωνόπουλου που εκδόθηκε το 1886 και αναφέρεται σαν ο τόπος που έδωσαν όρκο οι Στενιώτες στην επανάσταση του 1821.

Κληματαριές: (φυτωνυμικό) Η περιοχή δίπλα από τον Άγιο-Νικόλα. Τα κλήματα έδωσαν το όνομα στην περιοχή.

Κόκκινο: Περιοχή που συναντάμε δεξιά του δρόμου λίγο πριν περάσουμε τη γέφυρα που οδηγεί στον οικισμό Σκουντέρι. Το κοκκινόχωμα έδωσε το όνομα στην περιοχή.

Τ(ου) Κατσαρ(ή) οι Συκιές: (ανθρωπωνυμικό) Βρίσκεται πάνω στο δρόμο που οδηγεί από την περιοχή στην Αγιά-Κυριακή των Καμπιών. Στο σημείο υπήρχαν παλιότερα συκιές που ανήκαν στον Κατσαρή. 

Άγιο-Δημήτρης: (ναωνυμικό) Περιοχή τρία περίπου χιλιόμετρα ανατολικά απ' το παλιοχώρι. Τα ερείπια γύρω απ' το ναό κάνουν πολλούς να πιστεύουν ότι σ' εκείνο το σημείο υπήρχε παλιότερα κάποιος οικισμός.

Άγιος Γεώργιος: (ναωνυμικό) Περιοχή ανατολικά του Παλαιοχωρίου. Το γεγονός ότι το εκκλησάκι έχει το δάπεδο του κάτω απ' το έδαφος και διαθέτει χαμηλή πόρτα μας κάνει να πιστεύουμε ότι χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας.

Στα Σόγια: Περιοχή που βρίσκεται πάνω στο δρόμο που οδηγεί απ' την περιοχή του Πύργου στα Καμπιά.

Παλιάμπελο: (φυτωνυμικό) Περιοχή μετά τον Αϊ-Δημήτρη. Πιθανόν πηρέ αυτό το όνομα από τα αμπελοχώραφα που βρίσκονται εκεί.

Μορτερό (Μουρτερό): (φυτωνυμικό) Τη συναντάμε μετά το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου. Οφείλει το όνομα της στις μυρτιές της περιοχής.

Σταυροδρόμι: (εδαφωνυμικό) Περιοχή κοντά στον Πύργο. Πηρέ τ' όνομα της απ' το γεγονός ότι στο σημείο διασταυρώνονται δυο δρόμοι.

Στ(ου) Καλύβα: (ανθρωπωνυμικό) Η περιοχή ονομάστηκε έτσι απ' τους κατοίκους στη μνήμη του Καλύβα που είχε σκοτωθεί κατά το μάζεμα των ελιών.

Μποτσίκια: Βρίσκεται στα σύνορα με το Πουρνιώτικο. Ονομάστηκε έτσι από τα αγριοκρέμυδα.

Πόστλα: Αριστερά απ' τα Μποτσίκια. Στην πλαγιά προς το Θεολόγο. Το όνομα της το οφείλει μάλλον σε υπόστυλα.

Τζίρα: Περιοχή που συνορεύει με το Πουρνιώτικο. Μας είναι άγνωστος ο λόγος που οι κάτοικοι ονόμασαν έτσι την περιοχή.

Πλατύ: (εδαφωνυμικό) Περιοχή δίπλα απ' τα Μποτσίκια. Οφείλει αυτό το όνομα στο πλάτος του εδάφους της.

Φτέρ(η): Η περιοχή που βρίσκεται λίγο πριν το Πλατύ. Δεν συναντάμε το φυτό φτέρη κι έτσι δεν γνωρίζουμε που οφείλει αυτή την ονομασία.

Σταυρός: Περιοχή δίπλα από το Πλατύ. Στο σημείο αυτό διασταυρώνονται δυο δρόμοι.

Τ(ου) Ντουλή τα μαντριά: Έτσι ονομάζουν οι κάτοικοι την περιοχή δίπλα από το Σταύρο. Ονομάζεται έτσι γιατί σε εκείνο το σημείο είχε μαντριά ο Ντουλής (Παλαιολόγος).

Στρογγυλή Λάκα: (εδαφωνυμικό) Στα σύνορα με τον Πούρνο. Είναι μια περιοχή που γύρω - γύρω έχει πεύκα. Τη συναντάμε λίγο πριν τον Αϊ- Ηλιά του Πούρνου.

Κάτω Στενή – Οικισμός Σκουντέρι

Αϊ-Ηλιάς: (ναωνυμικό) Το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία λίγα μέτρα από τα τελευταία σπίτια του χωριού δεσπόζει στο ψηλότερο σημείο του λόφου της περιοχής.

Τ(ου) Φατούσ(η) το κανάλ(ι): (ανθρωπωνυμικό) Έτσι ονομάζεται η περιοχή πάνω στο δρόμο που οδηγεί στον Αϊ-Ηλία. Απ' την τοποθεσία περνά καναλάκι. Ανθρωπονυμικό τοπωνύμιο. Ο Φατούσης είχε έρθει στην Κάτω και είχε φτιάξει τυροκομείο.

Μουρές: (φυτωνυμικό) Βρίσκεται δίπλα στον Αϊ-Ηλία. Στην περιοχή παλιότερα υπήρχαν μουριές.

Βάλτος: (εδαφωνυμικό) Περιοχή που βρίσκεται ουσιαστικά μέσα στις Μουρές. Σήμερα για πολλούς αποτελεί ξεχωριστή τοποθεσία. Οφείλει το όνομα της στο βάλτο που υπάρχει εκεί γύρω από τον οποίο φυτρώνουν καλαμίδια.

Αϊ-Απόστολος: (ναωνυμικό) Ναός δίπλα από την τοποθεσία Μουρές.

Λάκες: (εδαφωνυμικό) Έτσι ονομάζουν οι κάτοικοι την περιοχή κάτω απ' την πλευρά του Αϊ-Ηλία. Της έδωσαν αυτό το όνομα χάρη στα πολλά βαθουλώματα της.

Λιβάδι: (εδαφωνυμικό) Περιοχή δίπλα στις Λάκες. Παλιότερα τόπος βοσκής.

Αϊ- Κωνσταντίνος: (ναωνυμικό) Η περιοχή αυτή βρίσκεται απέναντι απ' την πλαγιά του λόφου που βρίσκονται οι Λάκες, υψωμένη σε μικρό λοφίσκο. Οφείλει το όνομα στο ομώνυμο εξωκλήσι.

Κουφάλες: Περιοχή λίγο πιο κάτω από τον Άγιο Κωνσταντίνο. Οφείλει το όνομά της σε πλατάνι ή πλατάνια με κουφάλες. Η περιοχή διασχίζεται από μικρό ποταμάκι.

Μουτζούρες: Τοποθεσία ανάμεσα στον Άγιο-Κωνσταντίνο και την περιοχή Λάκες. Υπάρχουν σε αφθονία μουτζούρες λουλούδια που στόλιζαν παλιά τον επιτάφιο.

Αγριοκάλαμο: ( φυτωνυμικό) Έτσι ονομάζεται η περιοχή στην αντίθετη πλευρά του λόφου από αυτή που βρίσκονται οι Μουτζούρες. Πιθανότατα πηρέ αυτό το όνομα απ' τις καλαμιές που θα υπήρχαν παλιότερα εκεί.

Γαϊδουροχώραφα: Η περιοχή που βρίσκεται μέσα στην καναλιά Μουτζούρες.

Τ(ου) Μητσόκα τ(η) Ράχ(η): (ανθρωπωνυμικό) Απέναντι από τον Αϊ Κωνσταντίνο. Είναι μια ράχη με 5-6 στρέμματα ίσωμα.

Αλώνια: (εδαφωνυμικό) Το πρώτο μεγάλο ίσωμα μετά το χωριό. Ιδανικός χώρος για αλώνισμα μιας και το πόηο που έβγαζε βοηθούσε στο αλώνισμα.

Μεγάλο Χαντάκι: (εδαφωνυμικό) Περιοχή λίγο μετά τα αλώνια πάνω στο δρόμο προς το Σκουντέρι, πήρε τ' όνομα της απ' το βαθύ λάκκωμα. Τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέπει σε σκουπιδότοπο.

Πέτρα: (εδαφωνυμικό) Βρίσκεται λίγο μετά το Μεγάλο Χαντάκι, εκεί που αρχίζουν οι λόφοι με το κοκκινόχωμα. Ο δρόμος σ' εκείνο το σημείο έχει υποχωρήσει και το έδαφος που έχει μείνει έχει το σχηματισμό πέτρας γι΄ αυτό η περιοχή πηρέ αυτό τ' όνομα.

Αμυγδαλιά: (φυτωνυμικό) Δυτικά απ' την περιοχή Πέτρα. Οφείλει τ' όνομα στο ομώνυμο δέντρο.

Παλιάλωνα: (εδαφωνυμικό) Περιοχή κάτω απ' την τοποθεσία Πέτρα. Ο τόπος που αλώνιζαν οι κάτοικοι παλιότερα το σιτάρι.

Τζουβανά: Περιοχή απέναντι από τα Πάλιωνα.

Γούρνα: Συνορεύει με τα Πάλιωνα.

Τούρλες: (εδαφωνυμικό) Περιοχή μετά τα Πάλιωνα. Οι κάτοικοι της έδωσαν αυτό το όνομα εξαιτίας του εδάφους της (χαμηλά υψώματα)

Βελανίδι: (φυτωνυμικό) Οι κάτοικοι ονομάζουν έτσι την περιοχή που βρίσκεται απέναντι από τα Αλώνια. Τ' όνομα το οφείλει στις βελανιδιές.

Μαδαρούς: (εδαφωνυμικό) Είναι η ραχούλα δεξιά από τ' Αλώνια, απέναντι απ' τα Πάλιωνα. Οι κάτοικοι της έδωσαν αυτό το όνομα καθώς στην περιοχή δεν υπάρχει καθόλου βλάστηση.

Κούτσουρο: Είναι η ρεματιά που βρίσκεται στην κοιλάδα ανάμεσα στις περιοχές Μαδαρούς και Παλιάλωνα.

Ξυδάδες: Βρίσκεται στην ίδια κοιλάδα με το Κούτσουρο λίγο πιο κάτω από αυτό.

Κάτω Στενή

Νταρντανέλια: (εδαφωνυμικό) Τοποθεσία εκατό μέτρα μετά την είσοδο της Κ. Στενής (όπως ερχόμαστε από Άνω Στενή).

Σταυράκι: (εδαφωνυμικό) Απέναντι από τα Νταρντανέλια, πέρα απ' το ποτάμι που διασχίζει την Κ. Στενή. Πιθανόν στην περιοχή διασταυρώνονταν δυο ρυάκια.

Απατρύπα στο Σταυράκι: (εδαφωνυμικό) Στην τοποθεσία ‘Σταυράκι' υπάρχει τρύπα η οποία εξαιτίας του μεγάλου βάθους της πιστεύεται ότι είναι απάτη (απατρύπα=άπατος +τρύπα) ότι δηλαδή δεν τελειώνει ποτέ.

Ντάμ(η): Περιοχή που βρίσκεται πάνω στην πλαγιά του βουνού, δεξιά όπως μπαίνουμε στην Κ. Στενή, πεντακόσια περίπου μέτρα μετά το Μεγάλο Βράχο. Στην περιοχή βρίσκεται η δεξαμενή που εφοδιάζει με νερό το χωριό τους καλοκαιρινούς συνήθως μήνες. Ένα από τα ελάχιστα τοπωνύμια με τούρκικη ρίζα καθώς σημαίνει αγροικία.

Άγιος Νεκτάριος: (ναωνυμικό) Βρίσκεται κάτω απ' του Ντάμη στην ιδία πλαγιά. Το εκκλησάκι του Αγίου-Νεκταρίου μαζί με τα γύρω φυτά έχουν καεί δυο φορές την τελευταία εφταετία.

Τ(ου) Όθωνα ο βράχος: (ανθρωπωνυμικό) Βράχος πάνω απ' τη μικρή πλατεία του χωριού. Το σπίτι πίσω απ' το βράχο ανήκει στο Δ. Θωμά. Στην Κατοχή από εκείνο το σημείο διαβαζόταν η εφημερίδα στους κατοίκους. Αυτός που τη διάβαζε ξεκινούσε έτσι «Σας μιλά ο Βράχος του Όθωνα» καθώς το σπίτι ήταν ιδιοκτησία του Όθωνα Θωμά.

Άγιος Αθανάσιος: (ναωνυμικό) Περιοχή λίγο πριν το τέλος του χωριού (προς Σκουντέρι)

Τ(η)ς Αγγελικής οι Μουριές: (ανθρωπωνυμικό) Η περιοχή λίγο κάτω απ' τους Αγίους, πεντακόσια περίπου μέτρα πάνω από τον Άγιο Αθανάσιο.

Καμάρα: To γεφύρι, μήκους περίπου πενήντα μέτρων, που ενώνει την «Πέρα Γειτονιά» με τη «Δώθε Γειτονιά». Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει τσιμεντένια. Παλιότερα ήταν ξύλινη.

Τ(ου) Νασάκ(η) ο Μύλος: (ανθρωπωνυμικό) Ο μύλος δίπλα από την, καμάρα, απέναντι από το φούρνο της Κ. Στενής ήταν Καλογερικός αργότερα τον αγόρασαν ο Αθανάσιος Γιαλός (Νασάκης) και ο Αθανάσιος Γάτος (Θανασάς).

Στ(ου) Μπαμπά η βρύση: (ανθρωπωνυμικό) Βρύση. Αρχικά βρισκόταν κοντά στην Καμάρα. Αργότερα μεταφέρθηκε στην μικρή πλατεία. (Παγκάκια)

Άγιος Στέφανος: (ναωνυμικό) Κάτω από τη πλατεία (Παγκάκια). Στην περιοχή υπάρχουν πολλά νερά. Και παλιότερα η πηγή που βρίσκεται στην τοποθεσία τροφοδοτούσε με νερό την Ν. Αρτάκη και τη Χαλκίδα. 

Άγιος Ταξιάρχης: (ναωνυμικό) Περιοχή περίπου 150 μέτρα μετά την είσοδο του χωριού (από Χαλκίδα). Εκεί βρισκόταν το νεκροταφείο.

Αλώνια: (εδαφωνυμικό): Δίπλα από τον Άγιο Ταξιάρχη. Για τους κατοίκους της περιοχής είναι τα «Δώθε Αλώνια». Για πολλά χρόνια στην περιοχή γινόταν ζωοπανήγυρη.

Κάτω Στενή - Χαλκίδα

Mέλι: Κάτω από τα Αλώνια (Δώθε Αλώνια). Μέρος με δυο πηγές και ποτάμια. Αρκετά εύφορο με περιβόλια και αηδόνια. Πιθανόν πήρε το όνομα της επειδή το νερό που πηγάζει σε εκείνες τις περιοχές είναι γλυκό. 

Λιβάδι: (εδαφωνυμικό) Ακριβώς πάνω από τη Μέλι. Παλιότερα ήταν τόπος βοσκής.

Ρίζες: (εδαφωνυμικό). Περιοχή βγαίνοντας από το χωριό, δεξιά και αριστερά του δρόμου. Ονομάστηκε έτσι γιατί είναι στο ρίζωμα του βουνού.

Πάνω – Κάτω Στενή

Σταυράκι

Μπαμπά βρύση: Λίγο πιο κάτω από το Σταυράκι. Η πηγή είναι από τα περιβόλια των Μπαμπάδων(Κορωναίοι)

Του Ταμεία το λιοτρίβι: Παλιό λιοτρίβι Γιαλέικο στη θέση που σήμερα βρίσκεται η ταβέρνα του Γιάννη Νικολόπουλου.

Χότζα: Μεγάλη έκταση ανάμεσα Πάνω –Κάτω Στενή που ονομάστηκε έτσι από τον θάνατο τούρκου Χότζα ο οποίος ήταν επικεφαλής δυνάμεων τα χρόνια της τουρκοκρατίας

Μπατχαβάς: Ανθρωπωνυμικό τοπωνύμιο από το παρατσούκλι κάποιου Μπεληγιάννη στον οποίο ανήκε η έκταση γύρω στα 1850.

Βαθύρεμα: Πιο παλιά τον δρόμο μπροστά από το Βαθύρεμα τον έλεγαν «Χαλασμένη Στράτα» επειδή είχε καταστραφεί ο δρόμος.

Βράχος

Βράχος ή Μεγάλος Βράχος: Ένα από τα ιστορικότερα τοπωνύμια της περιοχής. Δεσπόζει στη είσοδο του χωριού και ήταν το καραούλι των Στενιωτών κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας.

Σπηλιές: Δυο σπηλιές η μια μεγαλύτερη .

Μικρός Βράχος: Δίπλα ακριβώς από τον Μεγάλο Βράχο.

Ανώια: Δυο σπηλιές του Μικρού Βράχου στις οποίες παλαιότερα έβαζαν γίδια. Μεγάλες σπηλιές μιας και χώραγαν πάνω από 300 γίδια. Τις λένε ανώια γιατί είναι ανηφορικές και σχηματίζουν πατάρι.

Τ' Αποστόλη η σπηλιά: Περίπου 100 μέτρα από τα Ανώια, λίγο μικρότερη σπηλιά, μιας και η χωρητικότητά της είναι 180 με 200 γίδια.

Του Κεφαλά: Από το σχήμα του βράχου.

Στου αντάρτη: Πάνω στο Μεγάλο Βράχο τοποθεσία που είχε σκοτωθεί αντάρτης από βολή μέσα από το χωριό.

Οι βρυσίτσες: Στα 500 μέτρα από του Κεφαλά στα δυτικά. Παλιά καλλιεργήσιμη έκταση που συνήθως έβαζαν κριθάρι.

Άσπρο Λιθάρι: Στα σύνορα με το Καλορκό .Στην περιοχή υπάρχει βρύση. Στην συγκεκριμένη περιοχή πριν από αρκετά χρόνια είχε πουληθεί ένα στρέμμα για δυο προβατίνες.

Πλατανάκια: Φυτωνυμικό τοπωνύμιο μέσα στο Καλορκό. Υπάρχει και βρύση και 2-3 πλατάνια. Παλαιότερα στην συγκεκριμένη περιοχή είχαν αρκετοί τσοπαναραίοι τις στρούγκες τους

Καλορκό αμπέλι: Είχαν οι καλόγεροι του Αγίου Δημητρίου τα αμπέλια τους. Το μέρος ήταν πλαγιαστό για να στραγγίζει το χωράφι.

Στατράχ: Πάνω από τα λειβαδάκια. Στου Σταχτά (ανθρωπονυμικό) τη ράχη.

Του Αποστόλη η σπηλιά:

Ψηλά πεύκα:

Λάκωμα

Αγ. Θεόδωρος: Το κοιμητήριο της Πάνω Στενής, εκκλησία που κτίστηκε από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των Στενιωτών. Πάνω ακριβώς από την εκκλησία υπάρχει βράχος ο οποίος κύλησε από τον Μεγάλο βράχο και σταμάτησε λίγο πριν την εκκλησία πράγμα που οι κάτοικοι της Στενής το απέδωσαν σε θαύμα.

Του Χουλιάρα: Μεγάλο κτήμα με πεζούλες.

Του Χουλιάρα η βρύση:

Σπηλιές:

Ντάμ

Του Σκαρλά η λάκα: Ανθρωπονυμικό. Σκαρλάς ήταν το παρατσούκλι του Γιώργου Γερακίνη.

Του Βαρτζή η λάκα

Του Ταγαρά η σπηλιά

Σταυράκι

Γράβες

Του μπολσεβίκου το ποδάρι

Του Βλαχόγιαννη: Δασική έκταση με 200 περίπου πεύκα κοντά στο βράχο.

Λάκωμα: Απέναντι

Πάνω Στενή - Λουτσαΐτικο

Τρύπα: Στου Βλαχογιάννη, σπηλιά.

Κοκκινόβραχος:

Γλας:

Κορομπηλιά.

Σαπολίθαρα.

Πάνω Στενή

Στενή: Το στενό πέρασμα στην είσοδο του χωριού, ήταν κι ένας από τους κύριους λόγους που διάλεξαν αυτό το μέρος για να εγκατασταθούν το 1790 οι κάτοικοι του Σκουντέρι.

Οι γειτονιές

Βρυσίτσα

Ρέμας

Πλατεία  

Κούκος

Αλωνάκι

Αλωνάκι: Δεύτερη γειτονιά με το ίδιο όνομα, δίπλα στα ξενοδοχεία.
Τοπωνύμια δάσους

Λόγκος: Το δάσος της Στενής όπως το λένε ακόμα και σήμερα οι Στενιώτες. Έχει χαρακτηριστεί αισθητικό δάσος

Πάνω Στενή - Καμπιώτικο

Ανήλιος: Σημείο που δεν πιάνει ποτέ ήλιος.

Του Καλαματάκη η σπηλιά: Σπηλιά με 5 μέτρα μήκος και 10 πλάτος. Εκεί έμενε ο Καλαματάκης, τύπος ιδιόρρυθμος και φυσιολάτρης ο οποίος φόραγε προβιές και καλαμάτα. 

Από κεντρικό δρόμο έως Καμπιώτικο

Κριτσμάς ή Κριτσμάδες: Δυο Μετοχιάτες ο Δημήτρης Κριτσιμάς και ο γιός του Θανάσης ξεπάγιασαν και πέθαναν από το κρύο σε αυτή την περιοχή.(Εύριπος 20-1-1907). Θέμα συζήτησης για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, μιας και μπήκε θέμα ιεράρχησης των αναγκών του δήμου. «κι απ' την παιδεία περισσότερο μας χρειάζεται η συγκοινωνία για να μην μας παίρνουν τα ποτάμια ,και να μην ξεπαγιάζουμε στις στράτες»

Ρόγκη κοτρώνι: Ένα από τα πρώτα επίθετα της Στενής τα οποία έχουν εκλείψει.

Σταυροδήμα ή Σταυροδήμα βρύση

Μικρή Σάρρα: Απέναντι από του Καΐρη. Πέτρες πολύ επικίνδυνες που όταν προσπαθήσεις να τις διασχίσεις μπορεί να σκοτωθείς.

Μεγάλη Σάρρα

Καΐρη:

Στους Βάτους: Φυτωνυμικό τοπωνύμιο, περιοχή γεμάτη βάτους ανάμεσα στου Καΐρη και στη Γκαστρωμένη καστανιά.

Γκαστρωμένη Καστανιά:

Κερασιά:

Του Γιδιώτη: Αριστερά της Κερασιάς, ανθρωπονυμικό τοπωνύμιο άγνωστο από ποιόν συγκεκριμένα Γιδιώτη.

Μουτζούρες: Πάνω από την Κερασιά, Φυτωνυμικό. Γνωστή περιοχή παλαιότερα μιας κι από εκεί μάζευαν μουτζούρες οι Στενιώτες για να στολίσουν τον Επιτάφιο. Δεύτερο τοπωνύμιο με το ίδιο όνομα.

Καψάλα: Πάνω αριστερά από την Κερασιά. Πιθανώς είχε καεί κάποτε και πήρε αυτό το όνομα. Επειδή όμως στο χωριό μας αυτά τα μέρη ονομάζονται καψάλια, ίσως να είναι και ανθρωπονυμικό από το παρατσούκλι του ιδιοκτήτη της μερίδας που είναι Καψάλας οπότε μπορεί να είναι και στου Καψάλα.

Πριόνι

Στου Βλαχάκη: Αριστερά της Φλέβας στο πλάι επάνω. Είχε πεθάνει ένα βλαχάκι σε θεομηνία ,από ομάδα νομάδων βλάχων, που είχε περάσει από την περιοχή.

Γαλάνη στέρνα

Στεφανή καλύβι

Βαλαή καλύβι

Γύφτου μνήμα: Στα σύνορα με το Καμπιώτικο. Γνωστή η ιστορία στους κατοίκους της περιοχής για τον γύφτο που έψαχνε έναν κουμπάρο τσοπάνη που είχε και τελικά ξεπάγιασε.

Κανόβρυση

Βαθλάκωμα

Στουρνάρια

Ιτάμια: Από το μονοπάτι που οδηγεί στο Ξεροβούνι ,πίσω από την Κανόβρυση μέχρι τη Ράχη. Η περιοχή είναι γεμάτη ιταμιές.

Πάνω Στενή – Στατόρι

Καρά λάκα(στ’ καρατλάκα): Ακριβώς πάνω από το χωριό. Ανθρωπονυμικό τοπωνύμιο μιας και στο σημείο αυτό είχαν σκοτώσει μελαμψό τούρκο φοροεισπράκτορα. 

Σύμφωνα με την παράδοση αφού τον σκότωσαν τον πέταξαν σε «άπατη» σπηλιά στα Ψηλά Πεύκα.

Λυκόρεμα: Νταμάρι του Καστάνη. Στην περιοχή περνάνε τρία ρέματα.  

Του Κουκλάνη η καστανιά:

Λιάσμα η ομπρέλα: Ομπρέλα από μεγάλη καστανιά και λιάσμα

Κούτπας

Από τον κεντρικό δρόμο έως το Λουτσαΐτικο και το Στροπωνιάτικο

Σιπιστήρα

Άγρια τούρλα

Ξούση: Φυτωνυμικό τοπωνύμιο από παράφραση της λέξης κισσός. Διασώζεται λιθαρόστρουγκα.

Αλαταρές

Σιδερόπορτα: Δυο βράχια κάτω ακριβώς από τις Αλαταρές που μοιάζουν με πόρτα.

Μαράτζενες: Το κανάλι της Δίρφης ,πολύ άγριο μέρος ,από βράχια και σάρα που δεν μπορεί να κατέβει άνθρωπος.

Απέναντι από τις Αλαταρές

Καλογερικό καλύβι: Ανάμεσα στη Λειρί και στη Κρύα Βρύση.

Κρύα Βρύση: Πηγή με πολύ παγωμένο νερό στα σύνορα με το Λουτσαΐτικο.

Λειρί: Από το σχήμα που μοιάζει με λειρί πετεινού.

Καταφύγιο ορειβατικό

Δημήτρης Κ. Μητάκης

• Προηγούμενο
• Επόμενο