Οι καλλιέργειες στη Στενή
Τρεις ήταν οι καλλιέργειες των γεωργών.
Η πρώιμη (Φθινοπωρινή).
Η όψιμη (ανοιξιάτικη).
Και η αμπελουργία.
Συμπληρωματική είναι η κηπευτική και η δενδροκαλλιέργεια.
Και καλλιεργούνται δημητριακά, όσπρια καθώς και φυτά για ζωοτροφές.
Από τις ποικιλίες του σταριού, πολύ στην περιοχή μας καλλιεργείται το «σκυλόπετρο» και σε μικρές ποσότητες το «μαυραγάνικο» ή «σανατόρι»,
που ήταν και το ποιοτικά πιο καλό σιτάρι. Επίσης καλλιεργείται και η ποικιλία «σούτο», που ήταν ποιοτικώς κατώτερο απ΄όλα τα άλλα.
Και όλα αυτά βεβαίως ανάλογα με τις δυνατότητες του χωραφιού (καμπίσιο, πλάι κ.λ.π.).
Μία άλλη ποικιλία ήταν η «ζλίτσα», που την καλλιεργούσαν σε μεγάλο υψόμετρο. Ήταν σκληρό σιτάρι και δεν φούσκωνε στο ψήσιμο και κατά συνέπεια το ψωμί που έδινε ήταν λιγότερο σε όγκο.
Το καλαμπόκι είχε ψιλό σπόρο, γιατί πολλά χωράφια ήταν «ξηριακά».
Η σίκαλη (βρίζα) καλλιεργείτο σε ποσότητες ανάλογα με τις ανάγκες που είχαν οι γεωργοί για τα «δεματικά» τους, γιατί με το μακρύ βλαστό τους έδεναν τα δεμάτια στο θέρο. Από τα όσπρια, κυρίως καλλιεργούσαν τη φάβα και τα ρεβίθια και απ΄τα κτηνοτροφικά τη ρόβη, το βίκο και τη βρώμη.
Από τα λιπάσματα ελάχιστα χρησιμοποιούσαν. Κυρίως είχαν την κοπριά από τα ζώα.
Για αμειψισπορά και αγρανάπαυση ούτε λόγος να γίνεται, γιατί ήταν τόσο λίγη η γη και τόσο μικρά τα χωράφια, που δεν επέτρεπε σε κανέναν να την αφήσει ανεκμετάλλευτη.
Κίνδυνοι που απειλούσαν τις καλλιέργειες, εκτός από τις καιρικές συνθήκες, ήταν και οι συνηθισμένες αρρώστιες των δημητριακών και των αμπελιών. Αναφέρουμε ενδεικτικά τον περονόσπορο για τα αμπέλια και τον σταρόλυκο για τα σιτάρια. Ο σταρόλυκος ήταν ένα χόρτο (ζιζάνιο) που φύτρωνε ανάμεσα στα στάρια, όταν έβρεχε την άνοιξη και δεν άφηνε το σιτάρι να αναπτυχθεί, γιατί έπαιρνε όλες τις θρεπτικές ουσίες απ΄τη γη.
Μεγάλη καταστροφή στη σοδειά προκαλούσαν και οι διάφοροι άνεμοι, οι οποίοι ξέραιναν τα σπαρτά και έριχναν κάτω τους σπόρους. Οι πιο συνηθισμένοι ήταν ο βοριάς και ο δυτικός (Θρασκιάς).
Γιάννης Γιαννούκος