ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΕΝΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ
steni.gr
Η ΣΤΕΝΗ ΤΟΥ ΘΡΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΠΡΟΣΩΠΑ
ΕΤΣΙ ΤΟ ΛΕΓΑΜΕ ΠΑΛΙΑ
- Α. Παλιές λέξεις της Στενής
- Β. Παλιές λέξεις της Στενής
- Γ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Δ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ε. Παλιές λέξεις
- Ζ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Θ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ι. Παλιές λέξεις της Στενής
- Κ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Λ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Μ. Παλιές Λέξεις της Στενής
- Ν. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ξ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ο. Παλιές λέξεις της Στενής
- Π. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ρ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Σ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Τ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Υ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Φ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Χ. Παλιές λέξεις της Στενής
- Ψ. Παλιές λέξεις της Στενής
ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ
ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ
ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ,ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΟΓΓΟΥ
ΥΜΝΟΙ ΣΤΗ ΠΑΜΗΤΕΙΡΑ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΧΟΛΙΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ
- .Παραδοσιακά επαγγέλματα και ασχολίες των κατοίκων
- Ασβεστοκάμινα
- Βαρελάδες
- Βουκόλοι
- Γανωματήδες
- Γεωργοί
- Καλιγωτές ή αλμπάνηδες
- Καρεκλάδες
- Κεραμοποιοί
- Κουναβάδες
- Κοφινάδες
- Λιοτρίβια
- Λοτόμοι
- Λούστροι
- Μαμές
- Μαντάνια και νεροτριβιές
- Μελισσοκόμοι
- Μεταφορείς
- Μουσικοί
- Μυλωνάδες
- Νεροκράτες
- Ξυλοκάμινα
- Ξυλουργοί
- Πρακτικοί θεραπευτές
- Σαμαράδες
- Σαρωματάδες
- Σιδεράδες ή τσιλιγγίριδες ή γύφτοι
- Τενεκετζήδες
- Τσαγκάρηδες
- Τσαμπάσηδες, ζωέμποροι
- Τσοπάνηδες
- Χανιτζήδες
- Χτίστες
ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ
- Αγωγιάτες στη Στενή
- Αυγουλάδες στη Στενή
- Βαρελάδες της Στενής
- Βρουκολιά (Βουκολιά), στη Στενή
- Γιδάρης ή βοσκός στη Στενή
- Καφενεία της Στενής
- Κουρεία της Στενής
- Κοφινάδες της Στενής
- Κτίστες της Στενής
- Λιοτρίβια της Στενής
- Μαραγκοί της Στενής
- Μοδίστρες της Στενής
- Μπακάλικα της Στενής
- Νεροκράτες στη Στενή
- Νερόμυλοι της Στενής
- Νεροτριβιές στη Στενή
- Πεταλωτές της Στενής
- Ράφτες της Στενής
- Ρετσινάδες της Στενής
- Σαμαράδες της Στενής
- Σιδεράδες στη Στενή
- Τσαγκάρηδες της Στενής
- Υλοτόμοι στη Στενή
- Φαρμακευτική και ιατρική περίθαλψη
- Φορτηγά και άλλα αυτοκίνητα
- Φούρνοι, πλεκτομηχανές και άλλα επαγγέλματα
ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ
ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ
- Ανδρικά παπούτσια
- Ανδρική καθημερινή φορεσιά
- Ανδρική πουκαμίσα
- Επίσημη ανδρική φορεσιά
- Επίσημη γυναικεία φορεσιά, μετά το 1900
- Η εξέλιξη της φορεσιάς, από το 1880 έως το μεσοπόλεμο
- Η καταγραφή της παραδοσιακής φορεσιάς
- Η Κατασκευή της σεγκούνας
- Καθημερινή φορεσιά της Στενιώτισσας
- Οι μάστορες
- Παραδοσιακή φορεσιά της Στενής. Ιστορική αναδρομή
- Πρόλογος για παραδοσιακή φορεσιά
- Πρώτες ύλες και επεξεργασία
- Στενιώτες με πανωβράκια
- Τέλος εποχής
- Τσοπανόπουλο
- Φορεσιά. Η προετοιμασία
Η ΟΡΕΙΝΗ ΦΟΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΔΙΡΦΥΩΝ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
ΣΤΕΝΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΣΤΕΝΗΣ
- .Εκκλησίες της Στενής Ευβοίας
- Αγία Αικατερίνη
- Αγία Άννα
- Αγία Παρασκευή
- Αγία Τριάδα
- Άγιοι Ανάργυροι
- Άγιοι Απόστολοι
- Άγιοι Θεόδωροι
- Άγιος Αθανάσιος
- Άγιος Γεώργιος
- Άγιος Γεώργιος 3
- Άγιος Δημήτριος
- Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος (Αγιαννάκης)
- Άγιος Κωνσταντίνος
- Άγιος Νεκτάριος
- Άγιος Νικόλαος
- Άγιος Νικόλαος 2
- Άγιος Παντελεήμων
- Άγιος Στέφανος
- Άγιος Χαράλαμπος
- Αγίων Κηρύκου και Ιουλίττης
- Αγίων Ταξιαρχών
- Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
- Ζωοδόχος Πηγή
- Κοίμηση της Θεοτόκου
- Παλαιοπαναγιά
- Προφήτης Ηλίας
ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΕΝΗ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
- Γουτού Γουπατού
- Η Ντελησυφέρω
- Η Σταχομαζώχτρα
- Η Χτυπημένη
- Ο Αμερικάνος
- Ο Έρωτας στα χιόνια
- Ο Πολιτισμός εις το χωρίον
- Ο Σημαδιακός
- Ο Χαραμάδος
- Οι Ελαφροῒσκιωτοι
- Στο Χριστό στο Κάστρο
- Τα Λιμανάκια
- Τα Πτερόεντα δώρα
- Τα Συχαρίκια
- Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη
- Της Κοκκώνας το σπίτι
- Το Άνθος του γιαλού
- Το Γιαλόξυλο
- Το Κρυφό μανδράκι
- Το Χριστόψωμο
- Υπηρέτρα
- Φιλόστοργοι
- Φώτα Ολόφωτα
ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
ΑΘΗΝΑΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
- Άλλος τύπος
- Αποκριάτικη νυχτιά
- Απόλαυσις στη γειτονιά
- Εξοχικόν κρούσμα
- Η Γραία και η θύελλα
- Η Θεοδικία της δασκάλας
- Η Κάλτσα της Νώενας
- Η Μακρακιστίνα
- Η Χολεριασμένη
- Κοινωνική αρμονία
- Μια ψυχή
- Ο Αειπλάνητος
- Ο Γείτονας με το λαγούτο
- Ο Διδάχος
- Ο Καλόγερος
- Ο Κοσμολαῒτης
- Ο Ξεπεσμένος Δερβίσης
- Ο Χορός εις του κυρίου Περίανδρου
- Οι Δύο δράκοι
- Οι Κουκλοπαντρειές
- Οι Παραπονεμένες
- Πατέρα στο σπίτι
- Ποία εκ των δύο
- Τα Καλαμπούρια ενός δασκάλου
- Το Θαλάσσωμα
- Το Θαύμα της Καισαριανής
- Το Νάμι της
- Το Τυφλό σοκάκι
- Το Ψοφίμι
- Τραγούδια του Θεού
Άγιος Γεώργιος
Το εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, βρίσκεται στη θέση «Σόια».
Είναι κτισμένος με πέτρες και χώμα και το δάπεδο ένα μέτρο περίπου κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, με χαμηλή θύρα, που δείχνει Ναό των χρόνων της Τουρκοκρατίας.
Έχει διαπιστωθεί ότι ο Ναΐσκος αυτός ήταν νεκροταφειακός, γιατί πολλοί κάτοικοι έχουν ανεύρει τάφους κατά την καλλιέργεια των πέριξ κτημάτων τους. Συντηρείτο από τα εκάστοτε εκκλησιαστικά συμβούλια και
φιλόθρησκους Χριστιανούς.
Το 1922-23 ανακαινίστηκε από τον Μαστρογιάννη Κωνσταντίνο.
Επιδιορθώθηκαν οι τοίχοι, σοβατίστηκε και μπήκε καινούρια ξύλινη σκεπή. Το εκκλησάκι το λειτουργούσαν στις 24 Αυγούστου.
Η πρωτοβουλία αυτή του Κώστα Μαστρογιάννη ήταν σαν μια παράκληση προς τον Άγιο, να επιστρέψει ο γιος του Γεώργιος Μαστρογιάννης (Φούτρας) από την Τουρκία, που είχε αιχμαλωτιστεί.
Μαζί με τον Γιώργο Μαστρογιάννη επέστρεψαν στο χωριό και ο Δημήτριος Ντουμάνης (του Τσαφίλη) και ο Ευάγγελος Γιαλός (Ταμίας) που κι αυτοί ήταν αιχμάλωτοι.
Το 1954-55, με έρανο που ενήργησε η Αικατερίνη Μπαρμπούρη (του Κοϊάρη) και με χρήματα που διέθεσε η ίδια, έγινε μικρή επισκευή της στέγης με την προσθήκη κεραμιδιών.
Μετά από πολλά χρόνια και ενώ το εκκλησάκι έμενε ασυντήρητο γιατί είχε πάψει να λειτουργείται, ήταν σχεδόν ερείπιο.
Το 1980 ο Παναγιώτης Ντουμάνης (Κατσαμπέκης) και η σύζυγός του Φανή, το ανακαίνισαν και το λειτουργούν κάθε χρόνο στις 24 Αυγούστου.
Ανήκει στην Ενορία Άνω Στενής και λειτουργείται από τον εφημέριο Άνω Στενής
Εορτάζει στις 24 Αυγούστου.» Όσιος Γεώργιος ο Λιμνιώτης, ο Ομολογητής».
Γιάννης Γιαννούκος
Άγιος Γεώργιος 3
Εξωκλήσι της Στενής, που βρίσκεται στην τοποθεσία μεταξύ των περιοχών Δακρυές, λιβάδι και φλιρή.
Έχει ανεγερθεί πριν το 1880 και συντηρείτο από την εκκλησιαστική επιτροπή και προσφορές πιστών.
Μεταπολεμικά έγινε ανακατασκευή του.
Ανήκει στην Ενορία Άνω Στενής και λειτουργείται από τον εφημέριο Άνω Στενής.
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου γιορτάζεται κανονικά στις 23 Απριλίου. Επειδή όμως είναι πολύ μεγάλη γιορτή και επειδή ορισμένα τροπάρια που ψάλλονται για την μνήμη του περιέχουν αναστάσιμα λόγια, η γιορτή δεν μπορεί να γιορταστεί πριν από την Ανάσταση του Χριστού.
Έτσι, όταν η 23η Απριλίου πέφτει πριν το Πάσχα, τότε αυτομάτως η γιορτή του Αγίου Γεωργίου μετατίθεται για την Δεύτερη μέρα του Πάσχα. Διαφορετικά γιορτάζεται κανονικά στις 23 Απριλίου.
Γιάννης Γιαννούκος
Άγιος Δημήτριος
Το εξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται στη θέση
Μποτσίκια» στην περιοχή Σκουντέρι.
Μικροσκοπικός κι αυτός σε σχήμα παραλληλογράμμου.
Είναι Ναός της εποχής της Τουρκοκρατίας.
Του Ναού αυτού έγινε ανακαίνιση το 1958, με φροντίδα και έξοδα του συνδημότη μας από την Αμερική που είχε επαναπατρισθεί, Στέφανου Κοντού. Με μέριμνά του τοποθετήθηκαν εικόνες και καντήλια. Μόνο μια εικόνα ξύλινη, δυσδιάκριτος διασώθηκε από την παλιά εποχή.
Και μετά την ανακαίνισή του, ο Ναός διατήρησε τη χαμηλή θύρα και το δάπεδο να βρίσκεται ένα περίπου μέτρο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Γύρω από το Ναό διακρίνονταν ίχνη θεμελίων οικιών. Ίσως να ήταν κελιά μοναχών ή οικήματα στα οποία έμεναν οικογένειες που αποτελούσαν τον μικρό οικισμό του Αγίου Δημητρίου.
Ο Ναός ανακαινίστηκε εκ νέου το 1980-81.από προσφορές πιστών.
Ανήκει στην Ενορία Άνω Στενής και λειτουργείται από τον εφημέριο Άνω Στενής.
Εορτάζει στις 26 Οκτωβρίου.
Γιάννης Γιαννούκος
Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος (Αγιαννάκης)
Ο Ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (Αγιαννάκης), βρίσκεται στην τοποθεσία «Παλιοχώρι».
Ήταν χτισμένος με πέτρες και χώμα και είχε σχήμα παραλληλογράμμου. Το δάπεδό του ήταν μισό περίπου μέτρο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και η θύρα του χαμηλή. Το όλον του δείχνει Ναΐσκο των χρόνων της Τουρκοκρατίας.
Το 1936 έγινε από το εκκλησιαστικό συμβούλιο, ανακατασκευή της μικρής ξύλινης στέγης του. Στο εσωτερικό το Ιερό με τον Κυρίως Ναό χωρίζεται με πρόχειρο ξύλινο τέμπλο, πάνω στο οποίο υπάρχουν φορητές εικόνες, αφιερωμένες κατά καιρούς από φιλόθρησκους Χριστιανούς. Μόνο μια μικρή εικόνα σώζεται από τα παλιά χρόνια και ένα μικρό καντήλι σκόρπιζε το αμυδρό και γλυκό του φως.
Δίπλα από τον παλιό Ναΐσκο, κτίστηκε καινούριος με δαπάνη του Ντούρμα Αθανάσιου (Μπέτσα), περί το 1968 που ζει στον Καναδά.
Λίγες πέτρες που βρίσκονται λίγα μέτρα πιο κάτω μαρτυρούν την ύπαρξη του παλιού Ναΐσκου.
Ανήκει στην ενορία Άνω Στενής και λειτουργείται από τον ιερέα Άνω Στενής.
Εορτάζει στις 24 Ιουνίου.
Γιάννης Γιαννούκος
Άγιος Κωνσταντίνος
Το εξωκλήσι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, είχε ανεγερθεί πριν από το 1880 και βρίσκεται στην τοποθεσία «Καστέλι» στη Στενή.
Με την πάροδο του χρόνου όμως ερειπώθηκε και το 1939 ανακατασκευάστηκε με δαπάνη του εκ Στενής καταγόμενου και διαμένοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Αγγελή Σουλτάνη.
Μεταπολεμικά έγιναν και άλλες ανακαινίσεις από την εκκλησιαστική επιτροπή και προσφορές πιστών.
Ανήκει στην ενορία Άνω Στενής και λειτουργείται από τον εφημέριο Άνω Στενής.
Εορτάζει στις 21 Μαΐου.
Γιάννης Γιαννούκος
ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΔΟΤΕΣ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΑΛΛΟΥ
ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΔΙΡΦΥΣ
ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΔΑ ΤΗΣ ΣΤΕΝΗΣ
- Minwartia dirfya
- Άνουρα αμφίβια
- Αρωματικά φυτά και βότανα της Δίρφης
- Βότανα
- Ενδημικά Ευβοίας και Δίρφης
- Έντομα
- Ερπετοπανίδα
- Η Ορεινή χλωρίδα της Κεντρικής Εύβοιας
- Η Πανίδα του ποταμιού της Στενής
- Θηλαστικά
- Κοινή χλωρίδα της Δίρφης
- Νατούρα
- Ο Λόγγος της Στενής. Φυτά και ζώα
- Πουλιά
- Φιλότης
- Φυτικές διαπλάσεις, στο δασικό σύμπλεγμα της Δίρφης